Στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης, η βιβλιοθήκη εμπλουτίστηκε με νέα βιβλία και έχει εγκαινιάσει έναν νέο ηλεκτρονικό κατάλογο. Επιπλέον, η βιβλιοθήκη προσφέρει πλέον δυο χώρους ανάγνωσης, ένα παιδικό τμήμα, εργαστήρια, καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα. Ειδικές συλλογές, όπως τα παλαίτυπα, τα χειρόγραφα, και το αρχείο του περιοδικού και ημερήσιου Τύπου, είναι διαθέσιμες για τους ερευνητές. Κώστας Κουρμουλάκης, ο προϊστάμενος της βιβλιοθήκης, ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι ο ψηφιακός κατάλογος ανανεώνεται συνεχώς και πως όλο το ψηφιακό πολιτιστικό απόθεμα του Δήμου Πειραιά είναι διαθέσιμο δωρεάν στην ιστοσελίδα www.culture.piraeus.gr. Ο κατάλογος περιλαμβάνει συλλογές όπως εκείνη του Δημήτρη Ροντήρη και του Μάνου Κατράκη. Η αναβάθμιση της βιβλιοθήκης περιλαμβάνει την ετήσια ανανέωση των βιβλίων και τη βελτίωση της ταξινόμησης των περιοδικών και των εφημερίδων. Ο κ. Κουρμουλάκης επισήμανε ότι οι βιβλιοθήκες παρέχουν πλέον και κοινωνικές υπηρεσίες, και ο κόσμος συνεχίζει να τις επισκέπτεται ενθουσιασμένα, χάρη στο αναβαθμισμένο περιβάλλον. Στόχος της βιβλιοθήκης είναι να προσελκύσει επισκέπτες όλων των ηλικιών μέσω διαφόρων προγραμμάτων, όπως επιμορφωτικά εργαστήρια και προγράμματα φιλαναγνωσίας. Ο δήμαρχος Πειραιά, Γιάννης Μώραλης, τόνισε τη σημασία της ενεργειακής αναβάθμισης και της συμμόρφωσης της βιβλιοθήκης με τις σύγχρονες πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας, καλώντας το κοινό να επισκεφθεί την ανανεωμένη βιβλιοθήκη.

Το πρόγραμμα των πολιτιστικών εκδηλώσεων και η κεντρική θεματική του ελληνικού περιπτέρου είναι αφιερωμένη στη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία και καταρτίστηκε σε συνεργασία με Έλληνες εκδότες και δημιουργούς, το Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού (Centre Culturel Hellénique), το Ελληνικό Ίδρυμα στη Διεθνή Πανεπιστημιούπολη στο Παρίσι (Fondation Hellénique - Cité Internationale Universitaire de Paris), το ελληνικό βιβλιοπωλείο-εκδοτικό οίκο «Δεσμός» (Librairie-éditions grecque "Desmos"), καθώς και ξένους εκδοτικούς οίκους. Ο κ. Δήμας, τόνισε πως είναι πολύ σημαντικό για την Ελλάδα, στο πλαίσιο της εξωστρέφειας και της προβολής των ελληνικών γραμμάτων να συμμετέχουμε δυναμικά στις κορυφαίες εκθέσεις βιβλίου παγκοσμίως. Οι επισκέπτες του ελληνικού περιπτέρου, θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν από κοντά τους εκπροσώπους της σύγχρονης ελληνικής δημιουργίας. Το Φεστιβάλ Βιβλίου στο Παρίσι, που διοργανώνεται από το 1981, αποτελεί το λογοτεχνικό γεγονός της χρονιάς στη Γαλλία, και προσελκύει κάθε χρόνο πάνω από 100.000 επισκέπτες. Στο εθνικό περίπτερο της Ελλάδας φιλοξενούνται βιβλία Ελλήνων συγγραφέων που έχουν μεταφραστεί τα τελευταία χρόνια στα γαλλικά, ενώ το πολιτιστικό πρόγραμμα της ελληνικής συμμετοχής έχει σχεδιαστεί με στόχο τη δικτύωση με εκδότες, λογοτεχνικούς πράκτορες, συγγραφείς, μεταφραστές και φορείς, προσφέροντας στους συμμετέχοντες την ευκαιρία να παρουσιάσουν τη δουλειά τους στη διεθνή αγορά. Ο Υφυπουργός Πολιτισμού Χρίστος Δήμας δήλωσε στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων: «Το ταξίδι του ελληνικού βιβλίου στις κορυφαίες εκθέσεις του κόσμου συνεχίζεται! Η εθνική συμμετοχή στο Φεστιβάλ Βιβλίου του Παρισιού ενισχύει την εξωστρέφεια του ελληνικού σύγχρονου πολιτισμού. Η φετινή μας παρουσία είναι ιδιαίτερα δυναμική και στόχος μας εδώ είναι να προωθήσουμε ακόμα πιο πολύ το βιβλίο και τα ελληνικά γράμματα ευρύτερα και ειδικότερα τους Έλληνες συγγραφείς, λογοτέχνες, πεζογράφους και ποιητές. Για την υλοποίηση των συγκεκριμένων δράσεων εξωστρέφειας αξιοποιούμε πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους συμμετέχοντες». Η ελληνική αποστολή απαρτίζεται και από μια δυναμική ομάδα βραβευμένων συγγραφέων, τη Ρέα Γαλανάκη, τη Δήμητρα Κολλιάκου και την Ιωάννα Μπουραζοπούλου, οι οποίες τιμούν με την παρουσία τους το ελληνικό περίπτερο και θα υπογράψουν βιβλία τους για τους επισκέπτες, ενώ συμμετέχουν και σε ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ανάμεσα στις εκδηλώσεις που προγραμματίζονται (βιβλιοπαρουσιάσεις, υπογραφές βιβλίων, συζητήσεις με τους δημιουργούς και τους μεταφραστές τους) προετοιμάζεται μεγάλη εκδήλωση σε συνεργασία με το Ελληνικό Σπίτι στη Διεθνή Πανεπιστημιούπολη του Παρισιού (Fondation Hellénique - CIUP) για τους Έλληνες που έζησαν εκεί τα χρόνια της Δικτατορίας και με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, καθώς και το Λογοτεχνικό Έτος 'Αλκη Ζέη.

Ο Τζέφρι Ρόμπερτς (Geoffrey Roberts), ομότιμος καθηγητής στο University College Cork, με αντικείμενό του τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και τη σοβιετική ιστορία, ιδίως τη σταλινική της περίοδο, χαρακτηρίζει απερίφραστα διανοούμενο τον Στάλιν στο βιβλίο του «Η βιβλιοθήκη του Στάλιν», που κυκλοφόρησε προ ολίγου καιρού από τον Gutenberg, σε μετάφραση Βασίλη Τσίμπρα. Τι συνέβη ξαφνικά; Έγινε άραγε αγιογράφος της εποχής μας ένας έγκριτος Βρετανός ιστορικός, ανακαλύπτοντας με καθυστέρηση μια κρυφή ιδιότητα του Ιωσήφ Βισσαριόνοβιτς Τζουγκασβίλι (όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Στάλιν), μιαν αόρατη δύναμη και μια αποσιωπημένη αρετή του; Τίποτε από αυτά. Η επισταμένη έρευνα και μελέτη του Ρόμπερτς, βασισμένη σε εξονυχιστικά ψαγμένο αρχειακό υλικό, έχει ως κεντρικό της θέμα τη βιβλιοθήκη του Στάλιν (τουλάχιστον με 25.000 τόμους), η οποία μολονότι διαμελίστηκε προς πάσα κατεύθυνση μετά τον θάνατό του, εξακολουθεί να παραμένει πολύτιμη πηγή όχι μόνο ή όχι τόσο για το τι διάβαζε ο σοβιετικός ηγέτης, όσο για το πώς διάβαζε. Αγαπημένη του συνήθεια ήταν να καταγράφει στο περιθώριο των σελίδων των βιβλίων -ή και των κρατικών εγγράφων- τις επικρίσεις ή τις θετικές του αποτιμήσεις, άλλοτε με δυο ενθουσιώδη λόγια και άλλοτε με έναν περιφρονητικό αστεϊσμό. Χρησιμοποιώντας βραχυγραφίες, τα πολυσυζητημένα «πομέτκι», σχολίαζε μυθιστορήματα, μελέτες για την οικονομία και τη γεωργία, γλωσσολογικές μελέτες (προκάλεσε «γλωσσικό ζήτημα», πολεμώντας -περιέργως- την ταξική γλωσσολογική θεωρία του Νικολάι Μαρ, καθώς και τα πολιτικά βιβλία των εσωκομματικών του αντιπάλων, μεταξύ άλλων του Τρότσκι), ή τα προσχέδια εκδόσεων των οποίων πρόθυμα αναλάμβανε την επιμέλεια προκειμένου να ορίσει την ορθή πολιτική και κομματική γραμμή. Ως προς τους αντιπάλους του, ο Στάλιν εκτιμούσε βαθιά τον Τσόρτσιλ, διάβαζε επίσης Ζινόβιεφ, Κάμενεφ και Μπουχάριν - επιπροσθέτως όσα είχαν γράψει για την επανάσταση ο Γκόρκι, ο Τολστόι, ο Έρενμπουργκ, ο Σόλοχοφ και ο Ισαάκ Μπάμπελ (αν και τον τελευταίο δεν δίστασε να τον στείλει στον άλλο κόσμο με μια σφαίρα στο κεφάλι). Ο Ρόμπερτς επιγράφει ένα από τα τελευταία κεφάλαια της μελέτης του «Ο αρχισυντάκτης της Σοβιετικής Ένωσης», για να δείξει πως ο Στάλιν έπαιρνε πολύ στα σοβαρά τον ρόλο του ως δημοσιογράφου-φύλακα των σοβιετικών αξιών και της σοβιετικής πολιτικής, κουλτούρας και λογοτεχνίας. Επιμελήθηκε ή συνέγραψε την «Ιστορία του εμφυλίου πολέμου στην ΕΣΣΔ» (1935), το «Σύντομο εγχειρίδιο της ιστορίας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης» (1938), την «Ιστορία της διπλωματίας» (1945) και τη «Σύντομη βιογραφία» του (1947), προτάσσοντας πάντοτε την ηρωική και πολυαίμακτη συμβολή της χώρας του στην ευτυχή ολοκλήρωση του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο όρος «διανοούμενος» για τον Στάλιν δεν θα πρέπει να μας εκπλήξει, ή και να μας τρομάξει, αν τον αποσπάσουμε από τη σημερινή του σημασία (σκεπτικιστής και ετερόδοξο πνεύμα) και συνυπολογίσουμε πως διανοούμενοι υπό την έννοια του Στάλιν υπήρξαν τα περισσότερα πρόσωπα της ιστορικής σοβιετικής ηγεσίας, κληροδοτώντας κατ' αυτόν τον τρόπο στις πολυεθνικές πληθυσμιακές ομάδες της Ρωσίας μια ξεχωριστή αναγνωστική παράδοση. Στο ίδιο πλαίσιο, ο Ρόμπερτς υπογραμμίζει πως ο Στάλιν αποδείχθηκε περισσότερο μπολσεβίκος και λιγότερο διανοούμενος και πως η ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης θα είχε εξελιχθεί πολύ διαφορετικά αν είχε ισχύσει το αντίθετο. Ο Στάλιν εξωράιζε το ρωσικό παρελθόν, και ιδιαίτερα τον Ιβάν τον Τρομερό, λέγοντας πως κάθε ιστορική περίοδος οφείλει να κρίνεται με τους όρους της εποχής της. Μια ιδιότυπη ιστορική αίσθηση, η οποία δεν τον εμπόδισε, πάντως, να κόψει και να ράψει στα μέτρα του Κόμματος τη ρωσική ιστορία, ακόμα κι αν δεν έπαψε ποτέ να αποστρέφεται την προσωποκεντρική ιδέα περί Ιστορίας, ακόμα κι αν εκείνο το οποίο τον ένοιαζε πριν και πάνω απ' όλα δεν ήταν καν το δικό του πρόσωπο, αλλά η πολιτική ισχύς, η πολιτική πειθώ και η οικονομική και η διπλωματική επιτυχία της σοσιαλιστικής επανάστασης. Η πίστη του στην επανάσταση και στο Κόμμα έλκει την καταγωγή από τη Βίβλο και τα θεολογικά κείμενα τα οποία τον έτρεφαν όταν φοιτούσε στη Θεολογική Σχολή της Τιφλίδας. Δεν είναι τυχαίο πως λίγο αργότερα αφιερώθηκε με προσήλωση στον Μαρξ και τον Λένιν, όντας πεπεισμένος πως στα έργα τους είχαν αποτυπωθεί οι ιστορικοί νόμοι της παγκόσμιας κοινωνίας. Από ρωσική λογοτεχνία, ο Στάλιν διάβαζε Γκόγκολ, Τσέχοφ, Ντοστογιέφσκι, αλλά και Ευρωπαίους κλασικούς: Θερβάντες, Σαίξπηρ, Σίλερ, Χάινε, Ουγκό, Θάκερι, και βεβαίως (πάντοτε πιστός στον Μαρξ), Μπαλζάκ. Δεν του άρεσε καθόλου, για να πάμε και στα κινηματογραφικά του γούστα, η κόπια του «Ιβάν του τρομερού» του Αϊζενστάιν. Αδικούσε κατά τη γνώμη του το έργο του και μπορεί ο ίδιος να ταυτιζόταν με τον Ιβάν, αλλά απέτρεψε τις φιλοδοξίες των βιογράφων του να τον απαθανατίσουν ως αλάνθαστο και αψεγάδιαστο ηγέτη. Χωρίς να αποφύγει και να περιορίσει την προσωπολατρία, που έλαβε απεχθείς διαστάσεις μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Στάλιν θέλησε να κρατηθεί στις πίσω γραμμές της Ιστορίας ως προς τον εαυτό του. Για τον ίδιο, προείχαν σταθερά ο ιδεαλισμός της σοσιαλιστικής επανάστασης, η υπεροχή του Κόμματος και η κατασταλτική βία του κράτους.

Ένα βιβλίο για μητέρες και κόρες, για την κληρονομιά που αφήνουμε στα παιδιά μας. Για τον μαγικό καθρέφτη που ταξιδεύει στο χρόνο από γενιά σε γενιά. Τι αντανακλά; Πού κρύβεται η ομορφιά; Η Μυρτιά, μια αλλιώτικη Χιονάτη, ξεκινάει τη δική της διαδρομή στη ζωή. Το παραμύθι αυτό εκπροσώπησε την Ελλάδα και εντάχθηκε στη συλλογή παραμυθιών του ΟΗΕ, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για την ισότητα των φύλων, «Ξαναδιαβάζοντας τα παραμύθια για τη νέα γενιά».   Συγγραφείς: Κατερίνα Παούρη (κείμενα), Υamamoto Zafouko (εικόνες), Εκδόσεις: Ποταμός Hμερομηνία: Σάββατο 13 Απριλίου 2024 Ώρα: 12:00 Χώρος: Πωλητήριο Μουσείου

Συνεντεύξεις που πήραν οι συγγραφείς από τα μέλη του συγκροτήματος, τους φίλους και τους συγγενείς τους, κατά την προετοιμασία του αμφιλεγόμενου βιβλίου τους «The Love You Make» (1983), έχουν συμπεριληφθεί στο «All You Need Is Love». Όταν κυκλοφόρησε το «The Love You Make», οι Beatles δεν ήταν ευχαριστημένοι με το περιεχόμενό του και όπως ισχυρίζεται ο Στίβεν Γκέινς στους Times, «ο Πολ και η Λίντα ΜακΚάρτνεϊ έσκισαν το βιβλίο και το έκαψαν στο τζάκι, σελίδα προς σελίδα». «Υπήρχε μια ομερτά, ένας κώδικας σιωπής γύρω από τους Beatles, και δεν πίστευαν ότι θα έβγαινε μπροστά κανείς να πει την αλήθεια», αναφέρει.

Στο βιβλίο της «Αναζητώντας απαντήσεις», που κυκλοφορεί από την Εστία, η συγγραφέας ανακαλεί μια παράδοση στην οποία ανήκουν άνθρωποι αφοσιωμένοι  στην καλλιέργεια της σοφίας και της τέχνης. Η ίδια, έξω από το βιβλίο της, έχει τη βάση της στην Παιανία Αττικής, σε ένα κτήμα με οικήματα τα οποία φιλοξενούν Έλληνες και ξένους από όλο τον πλανήτη - φιλοξενούμενους που έρχονται για να προσεγγίσουν την παραδοσιακή γιόγκα. Η Σουάμι Σιβαμούρτι Σαρασουάτι κατέχει Master of Yoga, τίτλο που, όπως λέει η ίδια, δεν κατέχουν πολλοί δάσκαλοι της γιόγκα στον κόσμο. Το «Σαρασουάτι» παραπέμπει, πέρα από το όνομα του Ινδού γιόγκι, σε μια παράδοση υψηλής καλλιέργειας (όπως το έχουμε δει), αλλά δεν πρόκειται για βουτιά σε βαθιά και ακατάληπτα νερά - τουλάχιστον όχι για όσους αναζητούν κάτι πέρα από τα φαινόμενα και τις κεκτημένες δυτικές συνήθειες.   Το βιβλίο περιέχει ερωταποκρίσεις από συναντήσεις πολλών χρόνων στον χώρο που ονομάζεται «άσραμ». Είναι πολύτιμη πηγή για όσους επιθυμούν να προσεγγίσουν τη γιόγκα όπως παραδίδεται από τις αρχαίες πηγές. Η συγγραφέας αναλύει βασικές αρχές, όπως είναι η εσωτερική πειθαρχία που οδηγεί στην επίγνωση, δηλαδή στο άλφα και στο ωμέγα της γιόγκα - με άλλα λόγια στην αποταύτιση από το σώμα, τον νου και τις αισθήσεις. Μέσα από τις πρακτικές της γιόγκα αφυπνίζεται το εσωτερικό δυναμικό, ο αφάνταστος πλούτος και η δημιουργικότητα που  βρίσκονται μέσα μας εν υπνώσει. Ας φανταστούμε ότι μπαίνουμε σε ένα κατασκότεινο δωμάτιο με έναν αναμμένο φακό: θα ανακαλύψουμε τότε έκπληκτοι όσα δεν φανταζόμαστε πρωτύτερα ότι περιέχονταν στο δωμάτιο. Η άσκηση και η εμπειρία της γιόγκα βελτιώνει, σύμφωνα με τη Σιβαμούρτι, την καθημερινότητα, όποια κι αν είναι αυτή. Βελτιώνει τη σωματική υγεία. Γαληνεύει τον νου, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη συγκέντρωση και τη μνήμη. Η οπτική όσων ασκούνται, αλλάζει σταδιακά και οι σχέσεις με τους άλλους εξομαλύνονται αβίαστα. Οι αναπόφευκτες συγκρούσεις επιλύονται χωρίς βία. Όσα έμοιαζαν νωρίτερα  πρωτύτερα εμπόδια ή βουνά, μεταμορφώνονται τώρα σε μαθήματα. Τα ανεπεξέργαστα συναισθήματα και τραύματα συνειδητοποιούνται και μετασχηματίζονται σε εργαλείο αυτογνωσίας. Το σωκρατικό πρόταγμα, το «γνώθι σαυτόν», υπογραμμίζει η Σιβαμούρτι, αποτελεί την ουσία και της γιόγκα. «Η πραγματικότητα της ζωής», σημειώνει η συγγραφέας, «είναι η συνειδητοποίηση ότι όλα είναι παροδικά, όλα περνούν, όλα αλλάζουν. Δεν θέλουμε να αποδεχτούμε αυτή την αλήθεια, γιατί δενόμαστε με ανθρώπους, μέρη και καταστάσεις. [...] Αν δεν μπορέσουμε να κάνουμε ένα βήμα μακριά από αυτό το μικρό ‘‘εγώ’’ ή το ‘‘εμένα’’ και να προχωρήσουμε προς το ‘‘εμείς’’, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να ευτυχήσουμε». Το βιβλίο περιλαμβάνει το απόσταγμα της γιόγκα και στεγάζει εκτεταμένο γλωσσάριο των σανσκριτικών όρων. Η Σιβαμούρτι προσκαλεί σε μια οδό επίγνωσης, στον δρόμο της γιόγκα και των ποικίλων πρακτικών της. Όπως παρατηρεί η ίδια, αυτός στον νου του οποίου κυριαρχεί το πνεύμα της γιόγκα «αποκτά μεγάλη δύναμη, μεγάλη σοφία και πολλή αγάπη». Η Σιβαμούρτι παρουσιάζει το βιβλίο της στην Aθήνα: Αθήνα Κυριακή 14 Απριλίου, 11.00 -13.30 Ίδρυμα B. Και M. Θεοχαράκη

Το βιβλίο, με τίτλο «Citizen: My Life After the White House», θα περιέχει, μεταξύ άλλων, πληροφορίες για τις προεδρικές εκστρατείες της συζύγου του, Χίλαρι Κλίντον, καθώς και τις απόψεις του για διάφορα σημαντικά γεγονότα, όπως η εξέγερση της 6ης Ιανουαρίου και ο πόλεμος στο Ιράκ. «Ήξερα καθώς έμπαινα σε αυτό το νέο κεφάλαιο της ζωής μου ότι θα κρατούσα τον απολογισμό με τον τρόπο που έκανα πάντα: Είναι οι άνθρωποι καλύτερα όταν παραιτείσαι από ό,τι όταν ξεκίνησες; Έχουν τα παιδιά μας ένα καλύτερο μέλλον; Είμαστε ενωμένοι αντί διχασμένοι;», ανέφερε ο Μπιλ Κλίντον σε δήλωσή του.

«Αυτό το βιβλίο ήταν ένας κόπος αγάπης -από την καρδιά μου, που ξεχειλίζει στο σύμπαν...με όλα τα αγαπημένα μου πράγματα από τη ζωή μου με φαγητό και ιδιοτροπίες... εμπνευσμένο από τα ταξίδια μου, αλλά κυρίως από το νησί στο οποίο μεγάλωσα, ένα τροπικό δάσος που αξίζει όλη τη δόξα», δήλωσε η σταρ του Baywatch στην ανακοίνωση. Το περιοδικό PEOPLE αποκάλυψε το εξώφυλλο του βιβλίου, το οποίο δείχνει την λαμπερή, χαμογελαστή και φυσική Άντερσον να κάθεται σε ένα ρουστίκ κουζινικό τραπέζι. Μαζί με τις συνταγές, το βιβλίο περιλαμβάνει στιγμιότυπα από τη δική της κουζίνα, η οποία περιγράφεται ως ένα «γήινο οικογενειακό παραμυθένιο βασίλειο», μέσα από το φακό της Ditte Isager.

Έχει βραβευθεί δύο φορές για την ποίησή του στον α΄ διαγωνισμό ποίησης του δήμου Αμαρουσίου το 1994 καθώς και το 1995 σε παναθηναικό διαγωνισμό ποίησης του δήμου Αθηναίων με πρόεδρο της κριτικής επιτροπής την Άννα Σικελιανού. Το 2003 εξέδωσε το πρώτο βιβλίο διηγημάτων του με τίτλο "Και στο θάνατο, Ζωή", ακολούθησε το 2021 η ποιητική συλλογή "Στην καρδιά μου γράφει Ελλάδα" και το 2023 εξέδωσε το τελευταίο του βιβλίο διηγημάτων με τίτλο "Και στον θάνατο, ζωή". ATHENS24: “Πως μπήκε η συγγραφή στη ζωή σας; Ήταν κάτι που σας άρεσε από μικρό παιδί”; ΣΤΑΘΗΣ ΛΙΩΤΗΣ: “Η συγγραφή στην ζωή μου μπήκε σε ηλικία 16 χρονών, όταν έγραψα το 1ο μου ποίημα. Από πολύ μικρή ηλικία μου άρεσε το διάβασμα (το εξωσχολικό διάβασμα)! Να σκεφτείτε ότι μέχρι την εφηβεία μου είχα διαβάσει όλες τις κωμωδίες του Αριστοφάνη”. ATHENS24: “Εκτός από τη συγγραφή ασχολείστε με το θέατρο, αλλά και με τη φωνητική, καθώς είστε και καθηγητής. Μιλήστε μας λίγο για αυτό” ΣΤΑΘΗΣ ΛΙΩΤΗΣ: “Έχω σπουδάσει θέατρο και αγωγή του λόγου και τα τελευταία χρόνια διδάσκω σε παιδιά και ενήλικες στον Βόλο, όπου κατοικώ”. ATHENS24: “Ποια είναι η πηγή έμπνευσής σας για τα διηγήματα και τα ποιήματά σας”; ΣΤΑΘΗΣ ΛΙΩΤΗΣ: “Πηγή έμπνευσης μου για τα ποιήματα και τα διηγήματα μου, είναι η πατρίδα μας η Ελλάδα, η ιστορία της και ο πολιτισμός της”. ATHENS24: “Ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να περάσετε στο κοινό μέσα από τα έργα σας”; ΣΤΑΘΗΣ ΛΙΩΤΗΣ: “Τα μηνύματα που θέλω να περάσω στο κοινό μέσα από τα έργα μου είναι: η αισιοδοξία, η ελπίδα, η πίστη και ότι πάντοτε υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ”. ATHENS24: “Θεωρείται ο Έλληνας του 2024 είναι εξοικειωμένος με το να διαβάζει βιβλία”; ΣΤΑΘΗΣ ΛΙΩΤΗΣ: “Ο Έλληνας γενικώς διαβάζει βιβλία, αλλά δυστυχώς τις περισσότερες φορές, διαβάζει κακά βιβλία. Είναι προτιμότερο να μην διαβάζει κάποιος βιβλία, απ' το να διαβάζει κακά βιβλία”. ATHENS24: “Είναι η ποίηση το καταφύγιο του ανθρώπου σε δύσκολες στιγμές”; ΣΤΑΘΗΣ ΛΙΩΤΗΣ: “Η αληθινή ποίηση μπορεί να αποτελέσει καταφύγιο και παρηγοριά στις δύσκολες στιγμές του ανθρώπου,αρκεί, το τονίζω αυτό, να είναι αληθινή ποίηση”. ATHENS24: “Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια”; ΣΤΑΘΗΣ ΛΙΩΤΗΣ: “Στο άμεσο μέλλον έχω παρουσιάσεις των βιβλίων μου, στην Αθήνα, στην Θεσσαλονίκη, στην Λάρισα και στην Άρτα. Επίσης είμαι κριτής σε κάποιους ποιητικούς διαγωνισμούς, καθώς επίσης επιμελούμαι και την έκδοση ενός περιοδικού Λόγου και Τέχνης, που αναμένεται να κυκλοφορήσει σύντομα”. ATHENS24: “Πως φαντάζεστε τον εαυτό σας σε 10 χρόνια από σήμερα”; ΣΤΑΘΗΣ ΛΙΩΤΗΣ: “Σε δέκα χρόνια από σήμερα φαντάζομαι τον εαυτό μου έναν καλοστεκούμενο παππού (αστειεύομαι) με περισσότερο ελεύθερο χρόνο, να διαβάζω και να γράφω”.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ Την άνοιξη αν δεν την βρεις την φτιάχνεις Ναι την φτιάχνεις. Κάθε φορά από την αρχή. Όλο και πιο ζωντανή. Όλο και πιο ποτισμένη. Ναι την φτιάχνεις. Με εκείνα τα χρώματα που σημαίνουν αρμονία. Και με εκείνες τις λέξεις που δηλώνουν αρχή. Ναι την φτιάχνεις. Με εκείνο το φως, που μπορεί να σου δώσει Παράδεισο. Και με εκείνα τα λουλούδια που μυρίζουν ζωή. Ναι την φτιάχνεις. Με εκείνο το άρωμα της αθάνατης, Ελπίδας. Και με εκείνη την Πίστη που θα σε κάνει να μην φοβηθείς. Ναι την φτιάχνεις λοιπόν. Με υλικά αγνά για την ψυχή σου. Και με στιγμές απλές που χαρίζουν αιώνιες χαρές Που σε ακούν στην σιωπή. Και δεν έχουν ανάγκη τα λόγια για εξηγήσεις. Ναι την φτιάχνεις. Με εκείνα τα όνειρα που θα σε γεμίσουν υποσχέσεις. Και με εκείνα τα χαμόγελα που θα σου δείξουν πως πρέπει να ζεις. Διότι, αν δεν κουβαλάς την Άνοιξη μέσα σου, πρέπει να μάθεις να την χτίζεις. Από το χειρότερο σκοτάδι στο πιο λαμπερό φως. Μην την αφήσεις ποτέ να φύγει. Διότι, όσο πιο δυνατά μπαίνει αυτή, τόσο πιο εύκολα διώχνει τους χειμώνες από την καρδιά σου. Να την αγαπάς την Άνοιξη. Όχι μόνο για τα όμορφα και τα ανάλαφρα ρούχα που φοράς. Μήτε για τους καταγάλανους ουρανούς που σου δωρίζει. Αλλά για την Αναγέννηση που σε κάνει να ζεις. Εκείνον τον γλυκό αέρα που δροσίζει την ψυχή σου. Και εκείνον τον ήλιο που σου χαρίζει ζεστασιά. Να της δίνεις γεύση λοιπόν. Σαν εκείνη την βαριά και γλυκιά, που μόνο ο Έρωτας μπορεί να δώσει. Και μην στεναχωριέσαι αν ξαφνικά χαθεί ή απλά δεν σου έρθει. Διότι, την Άνοιξη αν δεν την βρεις, την φτιάχνεις. Το ποίημα προέρχεται από συλλογή «Εκ του πλησίον», που δημοσιεύτηκε δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Ελύτη, συμπυκνώνοντας τη μακρά ποιητική του διαδρομή: από τη νεανική εποχή των υπερρεαλιστικών του δοκιμών μέχρι τα χρόνια της ακμής και της ωριμότητας, τα οποία έρχονται με τη «Μαρία Νεφέλη» και τον «Μικρό ναυτίλο».

«Έγραψα το «Sonny Boy» για να αποτυπώσω όσα είδα και πέρασα στη ζωή μου. Ήταν μια απίστευτα προσωπική και αποκαλυπτική εμπειρία να σκεφτώ αυτό το ταξίδι, τι μου έδωσε η υποκριτική και ποιους κόσμους μου άνοιξε. Ολόκληρη η ζωή μου ήταν ένα ταξίδι στο φεγγάρι και μέχρι στιγμής είμαι πολύ τυχερός» ανέφερε ο ηθοποιός σε δήλωσή του.

Με το καινούργιο μυθιστόρημα, ωστόσο, του Νέσμπο, που μόλις κυκλοφόρησε με τίτλο «Το νυχτόσπιτο», σε μετάφραση Γρηγόρη Κονδύλη, από το Μεταίχμιο, ανοίγεται ένας νέος συγγραφικός δρόμος. Δρόμος όπου ο Νέσμπο θα συναντήσει τη «Μεταμόρφωση» του Φραντς Κάφκα, τον «Άρχοντα των μυγών» του Γουίλιαμ Γκόλντινγκ, τον «Φύλακα στη σίκαλη» του Τζ. Ντ. Σάλιντζερ (βλ. και τις εύστοχες παρατηρήσεις του Γρ. Κονδύλη στο εισαγωγικό του σημείωμα), αλλά και τον σκοτεινό κόσμο του Στίβεν Κινγκ, ο οποίος μάλλον δίνει και τον κυρίαρχο τόνο, τουλάχιστον σε ό,τι έχει να κάνει με το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου. Αν ακολουθήσουμε τη σειρά των επιρροών ή των πηγών τις οποίες δέχεται ή με τις οποίες δουλεύει ο Νέσμπο, θα βρούμε αμέσως τις θεματικές συνδέσεις και τις αλληλουχίες. Πρώτα είναι οι ανατριχιαστικές εκβλαστήσεις: σπίτια που βγάζουν ρίζες, άνθρωποι που μετατρέπονται σε έντομα, ακουστικά τηλεφωνικών θαλάμων που καταβροχθίζουν ανθρώπινα μέλη. Ύστερα έρχονται οι πάντοτε ανήσυχοι έφηβοι, έτοιμοι να επαναστατήσουν ή να αυτοκαταστραφούν, τοποθετημένοι σε μια απροσδιόριστη γεωγραφικά μικρή πόλη των ΗΠΑ (να θυμίσω πως ο Νέσμπο είναι Νορβηγός), που ονομάζεται Μπαλαντάιν και μεγαλώνει τα παιδιά της με εξαιρετικά επίφοβο τρόπο, σε μια εποχή η οποία δεν είναι άλλη από τη δεκαετία του 1970. Η σκιά του Κινγκ μεγαλώνει όσο εξελίσσεται η δράση και πέφτει βαριά πάνω τόσο στον συγγραφέα όσο και στους νεαρούς πρωταγωνιστές του. Η απόκοσμη ανθρωπογεωγραφία του Κινγκ, οι μεταφυσικές αναγωγές του και η πανταχού παρουσία του Κακού, που καραδοκεί για να αφανίσει δίκαιους και άδικους, κυκλοφορούν ευρέως στο «Νυχτόσπιτο» με πλήθος αλληγορικούς υπαινιγμούς για τη φιλία ή για την αποδοχή του εαυτού από τους άλλους, καθώς και με δεκάδες αδιευκρίνιστα μυστικά. Να προσθέσουμε τα ξόρκια, τη λευκή και τη μαύρη μαγεία ή τις φωτιές που κατακαίουν τα πάντα χωρίς καμία προειδοποίηση και δίχως την παραμικρή αιτία. Όπως ο Κινγκ αποδεικνύεται συχνά μάστορας του λόγου, κερδίζοντας το ενδιαφέρον, την προσοχή μας όχι μόνο χάρη στην τρομώδη ατμόσφαιρα των βιβλίων του, αλλά και εξαιτίας της πολυεπίπεδης λειτουργίας της γραφής τους, έτσι και ο Νέσμπο δεν αργεί να μας εκπλήξει με τα πολλαπλά πλάνα και τις διαφορετικές εκδοχές της δικής του ιστορίας. Γιατί αν στο πρώτο κεφάλαιο, το «Νυχτόσπιτο» αποκαλύπτει όσα παράξενα απειλούν και εντέλει συγκλονίζουν τους εφήβους του Μπαλαντάιν, στο δεύτερο και στο τρίτο κεφάλαιο θα ακολουθήσουν δύο κεφαλαιώδεις ανατροπές, όπου τόσο ο χρόνος και οι χώροι της δράσης όσο και η οπτική γωνία της αφήγησης θα μεταβληθούν δραστικά. Μιλώντας για μυθιστορήματα τρόμου (το ίδιο ισχύει και για τα αστυνομικά), είναι άχαρο να κουβεντιάζουμε για κρίσιμες λεπτομέρειες ή να συζητάμε αχαλίνωτα για τον μύθο και την πλοκή γιατί έτσι ο αναγνώστης στερείται την απόλαυση του σασπένς και τη γοητεία του αναπάντεχου. Μπορώ, παρόλα αυτά, χωρίς να παραβιάζω τους προηγούμενους περιορισμούς, να πω πως οι έντονες εντυπώσεις που αφήνει το πρώτο κεφάλαιο του «Νυχτόσπιτου», είναι εξίσου έντονες και στα δύο επόμενα. Στο δεύτερο κεφάλαιο, όσα ξέρουμε από το πρώτο θα εξελιχθούν σε κάτι που μοιάζει με ανάποδο αντικατοπτρισμό ή με ταξίδι του ονείρου μέσα σε ένα άλλο όνειρο. Για να περάσουμε, στο τρίτο πια κεφάλαιο, στο αποστειρωμένο περιβάλλον της ιατρικής και των ιατρικών εκθέσεων. Και να η καλλιτεχνική δεξιοτεχνία του Νέσμπο και η ικανότητά του να μεταμορφώνει το ίδιο το ντύμα του γραψίματός του. Πώς; Μα, με το να μετακινείται από τον μυθιστορηματικό περίγυρο του φανταστικού, του μεταφυσικού και του τρόμου προς ένα σύμπαν όπου μια σειρά από συσκοτισμένες και ακατανόητα διπλές ή τριπλές μορφές εναλλάσσονται με ονειρικές και υπερβατικές διαδρομές μέχρι να καταλήξουμε σε έναν ρεαλισμό ψυχαναλυτικής σκληρότητας και ακρίβειας μέσω του οποίου το φανταστικό, ο τρόμος και το υπερφυσικό θα μπουν οριστικά εντός παρενθέσεως - και δεν θα διεκδικήσουν στο πολλαπλάσιο την προσοχή μας.