07
04
2024
Η ημέρα αυτή καθιερώθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) το 1950, με σκοπό να προτρέψει κυβερνήσεις, κοινότητες και ατομικές προσπάθειες προς την κατεύθυνση της παγκόσμιας υγειονομικής κάλυψης και της βελτίωσης της γενικής ευημερίας.
Οι γιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Γιάννης Ντάνασης (Αιματολόγος), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, καθηγήτρια Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (τ. πρύτανης ΕΚΠΑ, καθηγητής Ογκολογίας - Αιματολογίας και διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής), τονίζουν πως το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας αλλάζει κάθε χρόνο, εστιάζοντας σε διάφορες σημαντικές πτυχές της παγκόσμιας υγείας. Αυτή η εστίαση δίνει τη δυνατότητα για εξειδικευμένες συζητήσεις και πρωτοβουλίες αντιμετώπισης ζωτικών θεμάτων. Τα επιλεγμένα θέματα καλύπτουν ευρύ φάσμα από ασθένειες, πρόσβαση στην υγειονομική φροντίδα, ψυχική υγεία, μέχρι δημόσιες υγειονομικές προκλήσεις, υπογραμμίζοντας την αλληλεπίδραση των υγειονομικών θεμάτων και προωθώντας την παγκόσμια συνεργασία.
Για το έτος 2024, το θέμα «Η υγεία μου, το δικαίωμά μου» επιλέχθηκε για να ενισχύσει το δικαίωμα όλων, ανεξαρτήτως τοποθεσίας, σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευση και πληροφόρηση, καθώς και σε ασφαλές πόσιμο νερό, καθαρό αέρα, σωστή διατροφή, αξιοπρεπή στέγαση, καλές συνθήκες εργασίας και περιβαλλοντικές συνθήκες, ελεύθερα από κάθε μορφής διακρίσεις.
Η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας επισημαίνει την κρισιμότητα της καθολικής υγειονομικής κάλυψης, δηλαδή τη δυνατότητα όλων να έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας χωρίς οικονομικό βάρος. Η επίτευξη αυτής της κάλυψης αποτελεί ουσιώδες βήμα για να εξασφαλιστεί η δυνατότητα των ανθρώπων και των κοινοτήτων να ζουν υγιείς και να εκπληρώσουν το δυναμικό τους, περιλαμβάνοντας την παροχή ιατρικής φροντίδας αλλά και τη διαχείριση κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων που επηρεάζουν τις υγειονομικές ανισότητες.
Τα τελευταία έτη, η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας έχει αναδειχθεί ως ζωτικής σημασίας πλατφόρμα για την αντιμετώπιση νέων παγκόσμιων υγειονομικών προκλήσεων, όπως η πανδημία COVID-19, η οποία έδειξε την ανάγκη για ισχυρά συστήματα υγείας και την αξία της δημόσιας υγείας. Έδρασε ως καταλύτης για την ενίσχυση της προσοχής στα προληπτικά μέτρα, την προώθηση εκστρατειών εμβολιασμού και την επισήμανση της ανάγκης για αλληλεγγύη και διεθνή συνεργασία για την αντιμετώπιση παγκόσμιων κρίσεων υγείας.
Η συμμετοχή κυβερνήσεων, μη κυβερνητικών οργανώσεων, επαγγελματιών υγείας και ατόμων από όλο τον κόσμο μέσω διάφορων δράσεων και πρωτοβουλιών υπογραμμίζει τη σημασία της ευαισθητοποίησης προς θέματα υγείας και την προώθηση υγιεινών συμπεριφορών.
Εν κατακλείδι, η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας υπενθυμίζει ότι η υγεία αποτελεί ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα και μια κοινή ευθύνη που υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα.
more
28
03
2024
Καθώς το ανοσοποιητικό μας σύστημα αντιμετωπίζει όλο και περισσότερες προκλήσεις από άγνωστα βακτήρια και ιούς, ο εμβολιασμός στους ηλικιωμένους δεν είναι τόσο αποτελεσματικός όσο στους νεότερους και νέοι παθογόνοι μικροοργανισμοί μπορούν να επιβληθούν τρομακτικά γρήγορα.
Τα κύτταρα στα οποία στόχευσαν οι ερευνητές είναι ένα υποσύνολο των λεγόμενων αιμοποιητικών βλαστικών κυττάρων ή HSC, που δημιουργούν όλους τους άλλους τύπους κυττάρων του αίματος και του ανοσοποιητικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των Β και Τ λεμφοκυττάρων. Καθώς γερνάμε, τα HSC αρχίζουν να ευνοούν την αυξημένη παραγωγή άλλων ανοσοποιητικών κυττάρων (μυελοειδή κύτταρα) έναντι των λεμφοκυττάρων και αυτή η μετατόπιση εμποδίζει την ικανότητά μας να αντιδρούμε πλήρως σε νέες ιικές ή βακτηριακές απειλές και καθιστά την αντίδρασή μας στον εμβολιασμό πολύ λιγότερο ισχυρή από εκείνη των νεότερων ανθρώπων.
Η θεραπεία με ένα αντίσωμα που δόθηκε κατά την έρευνα, το οποίο στόχευε για καταστροφή τα γηρασμένα κύτταρα, βελτίωσε σημαντικά την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος των ηλικιωμένων ζώων να αντιμετωπίσει ένα νέο ιό, καθώς και να ανταποκριθεί στον εμβολιασμό, επιτρέποντάς τους να καταπολεμήσουν μια νέα απειλή μήνες αργότερα. Η θεραπεία μείωσε επίσης τη φλεγμονή που προκύπτει όταν ένα ηλικιωμένο ανοσοποιητικό σύστημα παλεύει με ένα νέο παθογόνο.
«Αν μπορέσουμε να αναζωογονήσουμε το γηράσκον ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως κάναμε στα ποντίκια, αυτό θα μπορούσε να είναι σωτήριο όταν εμφανιστεί το επόμενο παγκόσμιο παθογόνο», επισημαίνει ο Ίρβινγκ Βάισμαν, καθηγητής Παθολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ και ένας από τους επικεφαλής συγγραφείς της έρευνας. Ο Βάισμαν ήταν ο πρώτος που απομόνωσε τα HSC σε ποντίκια και ανθρώπους στα τέλη της δεκαετίας του 1980.
Χρειάζονται προκλινικές και κλινικές μελέτες για να διαπιστωθεί αν αυτή η προσέγγιση μπορεί να είναι εφικτή στον άνθρωπο. Πάντως, σε συνοδευτικό άρθρο που δημοσιεύεται στο Nature, οι Γιάσαρ Αρφάτ Κασού και Ρόμπερτ Σάινερ από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο, προειδοποιούν ότι η αύξηση της παραγωγής λεμφοειδών κυττάρων σε ηλικιωμένους ενήλικες θα μπορούσε ενδεχομένως να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης όγκων (όπως λευχαιμία), οι οποίοι έχει αποδειχθεί ότι καταστέλλονται από τη μειωμένη λεμφική παραγωγή. «Ωστόσο, η επιβάρυνση από τον αυξημένο κίνδυνο λεμφογενούς λευχαιμίας θα μπορούσε να αντισταθμιστεί από τη μεγαλύτερη προστασία από λοιμώξεις και τον μειωμένο κίνδυνο άλλων καρκίνων, που θα προέκυπτε από την ενισχυμένη ανοσολογική επιτήρηση», προσθέτουν.
more
24
03
2024
Η έκθεση στον καπνό στην ενήλικη ζωή είναι ένας καθιερωμένος παράγοντας κινδύνου για διαβήτη τύπου 2 και προηγούμενες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι τα άτομα που καπνίζουν έχουν 30-40% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2 σε σχέση με τα άτομα που δεν καπνίζουν.
Στην παρούσα προκαταρκτική μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα για σχεδόν 476.000 ενήλικες από τη βρετανική βάση δεδομένων Biobank, οι οποίοι δεν είχαν διαβήτη τύπου 2 όταν εγγράφηκαν, για να εκτιμήσουν τη συσχέτιση της έκθεσης στον καπνό πριν από τη γέννηση και της έναρξης του καπνίσματος κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία με την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2. Επίσης, διερεύνησαν κατά πόσο η τήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής ως ενήλικες, όπως η υγιεινή διατροφή, η άσκηση, ο επαρκής ύπνος, η διατήρηση φυσιολογικού βάρους και η αποφυγή του καπνίσματος, μπορεί να επηρέασαν την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2 στα άτομα υψηλού κινδύνου.
Όπως διαπιστώθηκε, η έκθεση στον καπνό πριν από τη γέννηση συσχετίστηκε με 22% αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2 σε σύγκριση με άτομα που δεν εκτέθηκαν ποτέ. Τα άτομα που ξεκίνησαν το κάπνισμα στην παιδική ηλικία είχαν διπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, σε σύγκριση με άτομα που δεν κάπνισαν ποτέ, όσοι ξεκίνησαν το κάπνισμα ως έφηβοι είχαν 57% υψηλότερο κίνδυνο, ενώ όσοι ξεκίνησαν το κάπνισμα ως ενήλικες 33% υψηλότερο κίνδυνο.
Τον υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2 είχαν οι συμμετέχοντες που είχαν γενετική προδιάθεση να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2 και άρχισαν το κάπνισμα κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία. Ο κίνδυνος μειώθηκε στα άτομα που ακολουθούσαν έναν υγιεινό τρόπο ζωής στη μετέπειτα ζωή τους.
Οι ερευνητές διευκρινίζουν ότι πρόκειται για μελέτη παρατήρησης, οπότε τα ευρήματα υποδεικνύουν μια συσχέτιση και δεν επιβεβαιώνουν άμεση αιτία και αποτέλεσμα. Επίσης, οι πληροφορίες σχετικά με την έκθεση στον καπνό δηλώθηκαν από τους συμμετέχοντες, επομένως τα δεδομένα ενδέχεται να περιλαμβάνουν πιθανά σφάλματα μνήμης.
more
24
02
2024
Οι ερευνητές εξέτασαν τον εγκεφαλικό ιστό 224 ατόμων που συμφώνησαν να δωρίσουν τον εγκέφαλό τους κατά τον θάνατό τους για να προωθήσουν την έρευνα σχετικά με την άνοια. Οι άνθρωποι πέθαναν κατά μέσο όρο στα 76 έτη. Στη συνέχεια, οι ερευνητές εξέτασαν την έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση με βάση τη διεύθυνση κατοικίας τους στην περιοχή της Ατλάντας κατά τη στιγμή του θανάτου. Εξέτασαν τα μικροσωματίδια PM 2.5, που αποτελούνται από ρυπογόνα σωματίδια διαμέτρου μικρότερης των 2,5 μικρομέτρων που αιωρούνται στον αέρα και τα οποία είναι σημαντική πηγή ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε αστικές περιοχές, όπως η περιοχή του μετρό της Ατλάντας, όπου ζούσαν οι περισσότεροι δωρητές. Το μέσο επίπεδο έκθεσης κατά το έτος πριν από το θάνατο ήταν 1,32 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο (μg/m3) και 1,35 μg/m3 κατά τα τρία έτη πριν από τον θάνατο.
Στη συνέχεια οι ερευνητές συνέκριναν την έκθεση στη ρύπανση με μετρήσεις των σημείων της νόσου Αλτσχάιμερ στον εγκέφαλο, τις πλάκες αμυλοειδούς και τις δεσμίδες πρωτεϊνών tau. Διαπίστωσαν ότι τα άτομα με υψηλότερη έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση ένα και τρία χρόνια πριν από τον θάνατό τους είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν υψηλότερα επίπεδα πλακών αμυλοειδούς στον εγκέφαλό τους. Τα άτομα με έκθεση σε μικροσωματίδια κατά 1 μg/m3 υψηλότερη ένα χρόνο πριν από τον θάνατό τους είχαν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να έχουν υψηλότερα επίπεδα πλακών, ενώ τα άτομα με υψηλότερη έκθεση κατά τα τρία έτη πριν από τον θάνατό τους είχαν 87% περισσότερες πιθανότητες να έχουν υψηλότερα επίπεδα πλακών.
Επιπλέον, διαπίστωσαν ότι η ισχυρότερη σχέση μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της νόσου Αλτσχάιμερ ήταν μεταξύ εκείνων των ασθενών που δεν είχαν την γονιδιακή παραλλαγή που σχετίζεται με τη νόσο (APOE e4).
Όπως διευκρινίζουν, ωστόσο, οι ερευνητές, η μελέτη δεν αποδεικνύει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί περισσότερες πλάκες αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, δείχνει μόνο μια συσχέτιση. Επιπροσθέτως, σημειώνουν ότι ένας περιορισμός της μελέτης είναι ότι είχαν στη διάθεσή τους μόνο τη διεύθυνση κατοικίας των ανθρώπων κατά τη στιγμή του θανάτου τους, οπότε είναι πιθανό η έκθεση στη ρύπανση να έχει ταξινομηθεί λανθασμένα.
more
21
02
2024
Έτσι, το πρόγραμμα επεκτείνεται συνολικά σε 10 νοσοκομεία και επιπλέον ασθένειες.
Σύμφωνα με το Διευθύνοντα Σύμβουλο του Οργανισμού Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία, κ. Βασίλειο Μπαλάνη, το πρόγραμμα «Νοσηλεία στο Σπίτι» αναμένεται να τεθεί σε παραγωγική λειτουργία στο τέλος του 2025, παράλληλα με την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας των ασθενών και των φροντιστών τους, την προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού, καθώς και την πιλοτική εφαρμογή και η βελτιστοποίηση των διαδικασιών.
Η κυστική ίνωση και η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι -εκτός από τα ογκολογικά περιστατικά- οι ασθένειες που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα «Νοσηλεία στο Σπίτι», το οποίο ήδη λειτουργεί πιλοτικά από το προηγούμενο έτος σε τρία νοσοκομεία της χώρας και αναμένεται να επεκταθεί τους επόμενους μήνες, όπως αναφέραμε, σε ακόμη 7 Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία όλης της χώρας.
Τα πρώτα αποτελέσματα από το Νοσοκομείο «Αγιος Σάββας», παιδιατρικών ασθενών από την Παιδιατρική Κλινική του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, αλλά και ενηλίκων από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης (ΠΑΝΓΗ) είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.
Αναμένεται να λάβουν μάλιστα επιπλέον οικονομική ενίσχυση για προσλήψεις προσωπικού (ιδιαίτερα το ΠΑΝΓΗ που αντιμετωπίζει καθυστερήσεις), αλλά και για μηχανολογικό εξοπλισμό, με την ανακατανομή του αρχικού μπάτζετ στην οποία προχώρησε ο Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού Διασφάλισης Ποιότητας Υπηρεσιών Υγείας, κ. Βασίλης Μπαλάνης.
Τα 7 νέα νοσοκομεία θα είναι όλα Πανεπιστημιακά και θα εντάξουν το «Νοσηλεία στο Σπίτι» σε συγκεκριμένες κλινικές τους, οι οποίες μπορούν να υποστηρίξουν τις ανάγκες των ασθενών.
Μεταξύ των Νοσοκομείων που θα ενταχθούν και τα οποία θα οριστικοποιηθούν εντός των επόμενων δύο εβδομάδων, συγκαταλέγεται το Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία», αλλά και το Νοσοκομείο «Σωτηρία».
Στόχος του προγράμματος είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών και των οικογενειών τους, μέσω της παροχής έγκαιρης και αποτελεσματικής ιατρικής περίθαλψης στο οικείο περιβάλλον τους, της μείωσης του χρόνου νοσηλείας και των επανεισαγωγών και του κινδύνου λόγω των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.
Ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί μέσω της παροχής ασφαλούς, ολιστικής και εξατομικευμένης φροντίδας με την αξιοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών υγείας και τη συμμετοχή διεπιστημονικών ομάδων φροντίδας.
Προς την κατεύθυνση αυτή, ο Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού Διασφάλισης Ποιότητας Υπηρεσιών Υγείας υπέγραψε σύμβαση με τον Γενικό Διευθυντή της εταιρίας CMT Prooptiki, κ. Γιώργο Μπραουδάκη για την υλοποίηση μιας σειράς επιμέρους μελετών που εντάσσονται στο πρόγραμμα «Νοσηλεία στο Σπίτι».
Σε αυτές περιλαμβάνονται:
-η καταγραφή των αναγκών των ασθενών και των φροντιστών τους,
-ο προσδιορισμός 10 Κέντρων Αναφοράς,
-η ανάπτυξη του μοντέλου λειτουργίας «Νοσηλεία στο Σπίτι» και των προϋποθέσεων ασφαλούς εφαρμογής του,
-η διαμόρφωση των απαιτήσεων της πληροφορικής οργάνωσης και της διαλειτουργικότητας με τα υφιστάμενα Πληροφοριακά Συστήματα,
-η μελέτη βιωσιμότητας, καθώς και η πλήρωση των νομοθετικών και θεσμικών απαιτήσεων του προγράμματος.
more
07
02
2024
Έτσι, η χώρα μας προωθεί τη δυνατότητα αυτοδιαγνωστικού ελέγχου για τον ιό HPV, με σκοπό την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, ακολουθώντας το πρότυπο των self test. Αυτή η καινοτομία έχει εφαρμοστεί με επιτυχία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με τη Σουηδία να αποτελεί ένα παράδειγμα.
Την είδηση ότι το ελληνικό πρόγραμμα πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας θα περιλαμβάνει τεστ αυτοεξέτασης έκανε γνωστή η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, κα. Ειρήνη Αγαπηδάκη, στο 8ο ετήσιο συνέδριο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ) που διεξήχθη 2 – 4 Φεβρουαρίου.
Η διαδικασία της αυτοδειγματοληψίας για τον έλεγχο του HPV έχει ενσωματωθεί ως μια εξέταση δεύτερης γραμμής στο πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του Μαρτίου για τις Ελληνίδες ηλικίας 21 - 65 ετών.
Η αυτοεξέταση για τον HPV είναι απλή. Η γυναίκα συλλέγει κολπικό υλικό μέσω μπατονέτας, το τοποθετεί στη συσκευή που περιλαμβάνεται στο κιτ και αποστέλλεται σε εργαστήριο για ανάλυση. Έπειτα, ενημερώνεται για το αποτέλεσμα και αναλόγως παραπέμπεται για περαιτέρω έλεγχο στον γιατρό.
Παράλληλα με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, στην αυτοδιάγνωση φαίνεται πως θα περιλαμβάνεται και το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Η συγκεκριμένη δράση απευθύνεται σε 3,8 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες ηλικίας 50 έως 65 ετών, με δύο αυτοδιαγνωστικά τεστ που γίνονται στο σπίτι, το FIT και το FOBT, που στοχεύουν στον έλεγχο κρυμμένου αίματος στα κόπρανα, το οποίο μπορεί να αποτελεί πρώιμο σημάδι καρκίνου.
more
20
01
2024
Ενώ οι επιστήμονες αναγνωρίζουν ότι η γενετική σύνθεση ενός όγκου επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ειδική ανταπόκρισή του στα φάρμακα, το τεράστιο πλήθος μεταλλάξεων που εντοπίζονται στους όγκους έχει καταστήσει την πρόβλεψη της αντίστασης στα φάρμακα μια δύσκολη υπόθεση.
Ο νέος αλγόριθμος ξεπερνά αυτό το εμπόδιο διερευνώντας πώς οι πολυάριθμες γενετικές μεταλλάξεις επηρεάζουν συλλογικά την αντίδραση ενός όγκου στα φάρμακα που εμποδίζουν την αντιγραφή του DNA στα ταχέως διαιρούμενα καρκινικά κύτταρα.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές δοκίμασαν το μοντέλο τους σε όγκους καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, όπου περίπου το 35% των όγκων επιμένει μετά τη θεραπεία. Το μοντέλο μπόρεσε να εντοπίσει όγκους που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για ανθεκτικότητα στη θεραπεία και ήταν επίσης σε θέση να εντοπίσει μεγάλο μέρος του υποκείμενου μοριακού μηχανισμού που οδηγεί στην ανθεκτικότητα στη θεραπεία.
more
14
01
2024
Μια διεθνής ομάδα 175 εμπειρογνωμόνων, με επικεφαλής καθηγητές των Πανεπιστημίων του Κέιμπριτζ, της Κοπεγχάγης και της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, δημιούργησε τη μεγαλύτερη τράπεζα γονιδίων αρχαίων ανθρώπων στον κόσμο, αναλύοντας τα οστά και τα δόντια σχεδόν 5.000 ανθρώπων που ζούσαν στη δυτική Ευρώπη και την Ασία σε ένα εύρος περιόδων, από τη Μεσολιθική και τη Νεολιθική εποχή μέχρι τον Μεσαίωνα. Το παλαιότερο γονιδίωμα προέρχεται από άτομο που έζησε πριν από περίπου 34.000 χρόνια.
Με την αλληλουχία του αρχαίου ανθρώπινου DNA και τη σύγκρισή του με σύγχρονα δείγματα από 400.000 άτομα, τα οποία βρίσκονται καταχωρημένα στη βρετανική ιατρική βάση Biobank, η ερευνητική ομάδα χαρτογράφησε την ιστορική εξάπλωση των γονιδίων και των ασθενειών με την πάροδο του χρόνου, καθώς οι πληθυσμοί μετανάστευαν. Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται σε τέσσερις ερευνητικές εργασίες στο περιοδικό «Nature», παρέχοντας νέα βιολογική κατανόηση συγκεκριμένων διαταραχών.
Μεταξύ άλλων οι ερευνητές διαπίστωσαν τη γεωγραφική εξάπλωση της σκλήρυνσης κατά πλάκας από τις ρίζες της στη Στέπα του Πόντου, μια περιοχή που καλύπτει τμήματα της σημερινής Ουκρανίας, της νοτιοδυτικής Ρωσίας και της περιοχής του δυτικού Καζακστάν. Η μεγάλη μετανάστευση πριν από περίπου 5.000 χρόνια των Γιαμνάγια, κτηνοτρόφων που μετανάστευσαν από τη Στέπα στη βορειοδυτική Ευρώπη, εισήγε γονίδια κινδύνου στον πληθυσμό της βορειοδυτικής Ευρώπης και άφησε «κληρονομιά» τα υψηλότερα ποσοστά σκλήρυνσης κατά πλάκας σήμερα. Την ίδια ώρα, εντόπισαν ότι τα συγκεκριμένα γονίδια πιθανώς προστάτευαν τους αρχαίους αυτούς πληθυσμούς από το να κολλήσουν μολυσματικές ασθένειες από τα πρόβατα και τα βοοειδή τους, αλλά αύξησαν και τον κίνδυνο εμφάνισης σκλήρυνσης κατά πλάκας.
«Μπορούμε τώρα να κατανοήσουμε και να προσπαθήσουμε να θεραπεύσουμε τη σκλήρυνση κατά πλάκας ως αυτό που πραγματικά είναι: το αποτέλεσμα μιας γενετικής προσαρμογής σε ορισμένες περιβαλλοντικές συνθήκες που συνέβησαν στην προϊστορία μας», σημειώνει ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, Λαρς Φούγκερ.
Επίσης, διαπιστώθηκε ότι τα γονίδια που αυξάνουν τον κίνδυνο ασθενειών, όπως το Αλτσχάιμερ και ο διαβήτης τύπου 2, εντοπίστηκαν στους κυνηγούς-συλλέκτες.
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι η μελλοντική ανάλυση θα αποκαλύψει περισσότερα για τους γενετικούς δείκτες του αυτισμού, της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), της σχιζοφρένειας, της διπολικής διαταραχής και της κατάθλιψης.
more
08
01
2024
Όπως είχε προαναγγείλλει ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, αναφερόμενος στο εν λόγω θέμα «με απόφαση του οικείου Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών των σχολικών μονάδων, καταχωρίζονται αλλά δεν προσμετρώνται οι απουσίες από τα μαθήματα μαθητών/τριών έως πέντε (5) εργάσιμων ημερών, που οφείλονται στη νόσηση από κορωνοϊό COVID-19, για το σχολικό έτος2023-24.
Η απόφαση αυτή εκδίδεται κατόπιν αιτήσεως των γονέων/κηδεμόνων των μαθητών/τριών ή των ιδίων αν είναι ενήλικοι/ες, μαζί με την οποία προσκομίζεται σχετική υπεύθυνη δήλωση της παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 1599/1986, επιδεικνυόμενης ταυτόχρονα θετικού ελέγχου με τη χρήση ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου κορωνοϊού COVID-19 (rapid test) ή μοριακού ελέγχου (PCR)».
Τα μέτρα προστασίας για τη μείωση της μετάδοσης λοιμώξεων
Από το υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού δημοσιοποιήθηκε η εγκύκλιος για τα μέτρα προστασίας για τη μείωση της μετάδοσης λοιμώξεων του αναπνευστικού στα σχολεία όλης της χώρας.
Όπως σχετικώς αναφέρεται «Σύμφωνα με τις από 04-01-2024 οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), και προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης των λοιμώξεων του αναπνευστικού (λοιμώξεις από τον ιό SARS-CoV-2, γρίπη κ.α.) στο σχολικό περιβάλλον συστήνεται η τήρηση των ακόλουθων βασικών μέτρων από εκπαιδευτικούς, μαθητές και λοιπό προσωπικό των σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας
Εκπαίδευσης».
Στην εγκύκλιο ανφέρονται αναλυτικά όλα τα προτεινόμενα μέτρα που έχουν ως εξής:
Τακτικό πλύσιμο των χεριών
- Όταν τα χέρια είναι εμφανώς λερωμένα (σαπούνι και νερό)
- Πριν και μετά: -Την προετοιμασία ή χορήγηση γεύματος- Το γεύμα- Τη χρήση της τουαλέτας
- Το πλύσιμο των χεριών με υγρό σαπούνι και νερό, για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, θα
ακολουθείται από προσεκτικό στέγνωμα με χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης και
απόρριψή τους στους κάδους απορριμμάτων.
- Εναλλακτικά, συστήνεται η εφαρμογή αλκοολούχου αντισηπτικού διαλύματος.
➢ Καλός αερισμός των εσωτερικών χώρων διδασκαλίας. Συστήνεται να ανοίγονται τα παράθυρα τακτικά για τη βελτίωση του αερισμού.
➢ Αποφυγή ανεπαρκώς αεριζόμενων χώρων με συνωστισμό ατόμων (π.χ. διάδρομοι, σκάλες, χρήση ασανσέρ).
➢ Αποφυγή συγκεντρώσεων πολλών ατόμων- τήρηση φυσικών αποστάσεων.
➢ Αποφυγή αγγίγματος προσώπου, μύτης, ματιών και στόματος και πλύσιμο των χεριών καλά πριν και μετά από αυτό.
➢ Βήχας ή φτέρνισμα στον αγκώνα ή σε χαρτομάντιλο. Αν χρησιμοποιηθεί χαρτομάντιλο, θα πρέπει να πεταχτεί προσεκτικά μετά από μία μόνο χρήση και να ακολουθήσει πλύσιμο των χεριών.
➢ Εάν κάποιος/α μαθητής/τρια παρουσιάζει συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού (πονόλαιμο, βήχα, καταρροή) ή έχει θετικό αποτέλεσμα εργαστηριακού ελέγχου για αναπνευστικό παθογόνο όπως SARS-CoV-2, ιό γρίπης ήRSV, συστήνεται να παραμένει στο σπίτι και να περιορίσει τις επαφές του με άλλα άτομα.
➢ Η παραμονή στο σπίτι συστήνεται μέχρι την υποχώρηση ή βελτίωση των συμπτωμάτων και την ολοκλήρωση τουλάχιστον 24 ωρών από την πλήρη υποχώρηση του πυρετού (χωρίς τη λήψη αντιπυρετικών σκευασμάτων).
more
01
01
2024
Σύμφωνα με την έρευνα, η λήψη προβιοτικών θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη της μείωσης της μνήμης που συνοδεύει τη γήρανση. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη (169 άτομα ηλικίας 52-75 ετών) με ήπια γνωστική εξασθένηση που έλαβαν το προβιοτικό Lactobacillus rhamnosus GG για τρεις μήνες είδαν αύξηση στις βαθμολογίες των γνωστικών τους λειτουργιών. Αυτή η βελτίωση συσχετίστηκε επίσης με αλλαγές στο εντερικό τους μικροβίωμα.
Η έρευνα αυτή, επεσήμαναν οι ερευνητές, μπορεί να ανοίξει το δρόμο για νέες, μη επεμβατικές θεραπείες που να αξιοποιούν το μικροβίωμα του εντέρου για να μετριάσουν τη γνωστική εξασθένηση στον γηράσκοντα πληθυσμό.
Σε άλλη έρευνα που παρουσιάστηκε στο ίδιο συνέδριο διαπιστώθηκε ότι το ελαιόλαδο ενισχύει την υγεία του εγκεφάλου και μάλιστα ότι η τακτική κατανάλωση ελαιόλαδου συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο θανατηφόρου άνοιας.
Οι ερευνητές ανέλυσαν ερωτηματολόγια διατροφής και αρχεία θανάτου για περισσότερους από 90.000 Αμερικανούς, που συλλέχθηκαν για πάνω από τρεις δεκαετίες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσοι κατανάλωναν πάνω από μισή κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο την ημέρα είχαν 28% χαμηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν από άνοια σε σύγκριση με εκείνους που δεν κατανάλωναν ποτέ ή σπάνια ελαιόλαδο. Επιπλέον, η αντικατάσταση μόλις μιας κουταλιάς του γλυκού μαργαρίνης και μαγιονέζας με την αντίστοιχη ποσότητα ελαιόλαδου την ημέρα συσχετίστηκε με 8-14% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από άνοια.
Παλαιότερες μελέτες έχουν συνδέσει εξάλλου την υψηλότερη πρόσληψη ελαιόλαδου με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, ενώ η ενσωμάτωση του ελαιόλαδου στο μεσογειακό διατροφικό πρότυπο έχει επίσης αποδειχθεί ότι συμβάλλει στην προστασία από τη γνωστική εξασθένηση.
more
26
12
2023
Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μια σοβαρή πάθηση των πνευμόνων που επηρεάζει περίπου 400 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Προκαλεί δυσκολίες στην αναπνοή και περιορίζει σοβαρά την ικανότητα των ανθρώπων για σωματική δραστηριότητα. Αυξάνει επίσης τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων.
Η έρευνα, που διεξήχθη από ερευνητές του Imperial College του Λονδίνου, εξέτασε τα οφέλη της λήψης μια φορά την ημέρα ενός συμπυκνωμένου συμπληρώματος χυμού παντζαριού που έχει υψηλή περιεκτικότητα σε νιτρικά άλατα (70 ml συμπυκνωμένου χυμού με 400 mg νιτρικών αλάτων) έναντι ενός εικονικού χυμού παντζαριού που έμοιαζε και είχε την ίδια γεύση αλλά είχαν αφαιρεθεί τα νιτρικά άλατα.
Μέχρι σήμερα υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι ο χυμός παντζαριού θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τους αθλητές για τη βελτίωση της απόδοσής τους, ενώ κάποιες βραχυπρόθεσμες μελέτες εντόπισαν ότι τα υψηλότερα επίπεδα νιτρικών αλάτων στο αίμα μπορούν να αυξήσουν τη διαθεσιμότητα του μονοξειδίου του αζώτου, που βοηθά τα αιμοφόρα αγγεία να χαλαρώσουν.
Στη νέα μελέτη συμμετείχαν 81 άτομα με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, των οποίων η συστολική αρτηριακή πίεση ήταν μεγαλύτερη από 130 mmHg. Όπως διαπιστώθηκε, όσοι έλαβαν το πλούσιο σε νιτρικά άλατα συμπλήρωμα παρουσίασαν μέση μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης κατά 4,5 mmHg σε σύγκριση με όσους έλαβαν το εικονικό φάρμακο. Υπήρξε επίσης μια μέση αύξηση περίπου 30 μέτρων στο πόσο μακριά μπορούσαν να περπατήσουν οι ασθενείς σε έξι λεπτά.
Ο επικεφαλής της μελέτης, καθηγητής, Νίκολας Χόπκινσον, χαρακτήρισε τα αποτελέσματα «πολύ ελπιδοφόρα, αλλά θα πρέπει να επιβεβαιωθούν σε μεγαλύτερες, μακροπρόθεσμες μελέτες».
more
29
11
2023
Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ένας από τους συχνότερους καρκίνους και η κύρια αιτία θανάτων που σχετίζονται με τον καρκίνο στον κόσμο.
Στην έρευνα, που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Proceedings of the National Academy of Sciences», εντοπίστηκε ότι μια γνωστή ογκοκατασταλτική πρωτεΐνη που ονομάζεται RBM10, μπορεί να αναστείλει την ανάπτυξη του καρκίνου του πνεύμονα καταστέλλοντας τη λειτουργία της c-Myc, πρωτεΐνης που οδηγεί στην ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων όταν υπερεκφράζεται. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η RBM10 συνεργάζεται με δύο ριβοσωμικές πρωτεΐνες (RPL5 και RPL11) για την αποσταθεροποίηση της c-Myc και την παρεμπόδιση της εξάπλωσης του καρκίνου του πνεύμονα. Τα ευρήματα είναι τα πρώτα που εντοπίζουν μια σχέση αναστολής του καρκίνου μεταξύ των πρωτεϊνών.
Επίσης, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι μια μεταλλαγμένη μορφή του RBM10 που συχνά απαντάται σε καρκίνους του πνεύμονα, χάνει την ικανότητα να καταστέλλει την c-Myc, δεν συνδέεται με τις ριβοσωμικές πρωτεΐνες RPL5 και RPL11 και τελικά προωθεί την ανάπτυξη του όγκου αντί να την καταστέλλει.
Όπως δηλώνει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Χουά Λου, από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Tulane, η έρευνα θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός νέου αντικαρκινικού φαρμάκου και σε μια πιο εξατομικευμένη θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα.
more
Message successfully sent
Sorry, we could not complete your request, please try again later.
Send a message to
Review successfully sent
Sorry, we could not complete your request, please try again later.
Rate It