Μίλαν Κούντερα: Πέθανε στα 94 του χρόνια ο σπουδαίος συγγραφέας
“Ο Μίλαν Κούντερα, ένας Τσέχο-Γάλλος συγγραφέας που συγκαταλέγεται στους πιο μεταφρασμένους συγγραφείς στον κόσμο, πέθανε στις 11 Ιουλίου 2023 στο διαμέρισμά του στο Παρίσι”, ανέφερε σε ανακοίνωση.
Γεννημένος τον Απρίλιο του 1929 στο Μπρνο της Τσεχοσλοβακίας, ο Κούντερα ήταν μέρος μιας ισχυρής γενιάς Τσέχων συγγραφέων, κινηματογραφιστών και διανοουμένων που ενηλικιώθηκαν κατά τα ταραχώδη χρόνια μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Όπως πολλοί από εκείνη τη γενιά, ο Κούντερα εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα καθώς ανέλαβε την εξουσία λίγο μετά τον πόλεμο και ήταν, για κάποιο διάστημα, ένθερμος οπαδός της ιδεολογίας του. Αποκλείστηκε από το κόμμα το 1950 επειδή άσκησε κριτική στο καθεστώς, αλλά η ιδιότητά του αποκαταστάθηκε λίγα χρόνια αργότερα.
Ως επιτυχημένος συγγραφέας και περιζήτητος ακαδημαϊκός, έγινε μια ισχυρή κριτική φωνή μέσα στο κόμμα κατά την περίοδο της φιλελευθεροποίησης στα τέλη της δεκαετίας του 1960 που έγινε γνωστή ως Άνοιξη της Πράγας. Ήταν κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής όταν δημοσιεύτηκε το πρώτο του μυθιστόρημα, “The Joke”.
Αυτό το βιβλίο – μια βαθιά σατιρική ματιά στην εκδίκηση που διαδραματίζεται στην ολοκληρωτική χώρα – έγινε μπεστ σέλερ στο σπίτι και σε όλο τον κόσμο. Και ήταν αυτό το βιβλίο, και οι δραστηριότητες του Κούντερα κατά την Άνοιξη της Πράγας, που του κόστισαν αργότερα σχεδόν ότι είχε πολύτιμο.
Τον Αύγουστο του 1968, μια σοβιετική εισβολή τερμάτισε απότομα το όνειρο μιας πιο δημοκρατικής εκδοχής του σοσιαλισμού. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, τα βιβλία του Κούντερα απαγορεύτηκαν και αφαιρέθηκαν από τις βιβλιοθήκες. Έχασε τη δουλειά του ως καθηγητής και του απαγορεύτηκε να δημοσιεύει.
Κηρύχθηκε εχθρός του καθεστώτος και παρενοχλήθηκε ανηλεώς από την κομμουνιστική αστυνομία.
Ο Κούντερα αναγκάστηκε να μεταναστεύσει και του αφαιρέθηκε η τσεχοσλοβακική υπηκοότητα. Πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του εξόριστος στο Παρίσι και έγινε Γάλλος πολίτης το 1981.
Στο Παρίσι πλέον η λογοτεχνική καριέρα του Κούντερα άνθισε πραγματικά, με τη δημοσίευση των τριών πιο αναγνωρισμένων έργων του, “Το Βιβλίο του Γέλιου και της Λήθης”, “Η Αβάστακτη Ελαφρότητα του Είναι” και “Αθανασία”.
Μιλώντας κάποτε σε μια συνέντευξη για τους New York Times, ο Κούντερα είχε πει πως: “Μου φαίνεται ότι σε όλο τον κόσμο οι άνθρωποι σήμερα προτιμούν να κρίνουν παρά να καταλαβαίνουν, να απαντούν παρά να ρωτούν", συνέχισε, "έτσι ώστε η φωνή του μυθιστορήματος δύσκολα ακούγεται πάνω από τη θορυβώδη ανοησία των ανθρώπινων βεβαιοτήτων”.
Το τελευταίο του μυθιστόρημα, "Η Γιορτή της ασημαντότητας", εκδόθηκε το 2013 και προκάλεσε αντιφατικές αντιδράσεις -κάποιοι το επαίνεσαν για το κομψό χιούμορ του και άλλοι πίστεψαν πως δεν ήταν αντάξιο της συγγραφικής του πορείας.
